Uzm. Psikolog Turan, psikolojik değerlendirme testlerinin, çocuğun/gencin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya çıkarma, bilişsel ve/veya duygusal olası sorunları saptama alanlarında kullanılan yardımcı araçlar olduğunu söyledi.
“Çocuğun değerlendirilmesinde araç olan bu testler, aynı zamanda klinik alanda tanı koymamıza ve araştırmalarda kişisel farklılıkları görebilmemize yardımcı oluyor. Psikolojik testlerle birlikte araştırılan konular anlaşılır, geçerli ve güvenilir bir şekilde değerlendirilebilmektedir” diyen Uzm. Psikolog Turan, şöyle devam etti:
“Bunların yanı sıra bu testlerin değerlendirme aşaması için testi uygulayacak uzmanların yetkin ve yeterli bilgilere hâkim olması gerekir. Bu sayede bireylere doğru tanı konulabilir. Bazı bireyler diğer bireylere göre bilişsel (Algı, dikkat, hafıza öğrenme vb. alanlar) veya ruhsal olarak daha farklıdır ve bu farklılıklara göre ihtiyaçları değişebilir. Bu ihtiyaçları giderebilmek için doğru tespit çok önemlidir.”
Uzm. Psikolog Turan, klinik gözlemle birlikte uyguladıkları testleri iki grup olarak şöyle özetledi:
“1. Objektif testler: Yapılandırılmış bir malzemenin olduğu, standart bir puanlama, istatistik veri ve yorumlama prosedürünün olduğu testlerdir.
2. Projektif testler: Çocuk/gencin kendini, çevresini nasıl algıladığı, duyguları ve düşünceleri hakkındaki görüşleri ile ilgili bilgi veren testlerdir.”
Uzm. Psikolog Turan, bu testleri ölçülebilen beceriler ve uygulama tekniklerine göre ise şu şekilde kategorilere ayırdı:
“- Zeka testleri ile çocuğun zeka puanını tespit edebilir sözel beceri, çalışma belleği, işlemleme hızı ya da algısal akıl yürütme alanlarındaki yeteneklerini görebiliriz.
- Gelişim testleri ile çocuğun dil-bilişsel, motor becerileri, öz bakım ve sosyal beceri alanlarını inceleyerek gelişim geriliği tespiti yapabiliriz. Okula hazır mı, otizm riski ya da öğrenme güçlüğü belirtileri var mı vb. sorulara yanıt bulabiliriz.
- Dikkat testleri ile çocuğun performansını düşüren etkilerin dikkat, dürtüsellik, hiperaktivite ya da zamanı iyi organize edebilme alanları hakkında bilgi sahibi olabilir, dikkat kaybının kaygı nedenli olup olmadığını tespit edebiliriz.
- Çizim ve hikayeleştirilmiş testler ile çocuğun iç dünyasını daha iyi anlayabilir, ebeveynleri tutum ve öneriler konusunda yönlendirebiliriz.”
Uzm. Psikolog Turan, SANKO Üniversitesi Hastanesi’nde uygulanan testleri ise şöyle sıraladı:
“1. Gelişimsel Değerlendirme Testleri: Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE), Denver II Gelişimsel Tarama Testi.
2. Otizm Tarama Testleri: ADOS-2 Otizm Tanı Gözlem Programı, 3Dİ Otizm Görüşme Programı, (M-Chat) Otizm Tarama Ölçeği, Çocukluk Otizmini Derecelendirme Ölçeği (CARS).
3. Dil ve Konuşma Testleri: Peabody Resim Kelime Eşleştirme Alıcı Dil Testi.
4. Dikkat Testleri: Moxo Dikkat ve Performans Testi, Frankfurter Dikkat Testi, Burdon Dikkat Testi.
5. Algı ve Bellek Testleri: Frostig Gelişimsel Görsel Algı Testi, Gesell Gelişim Figürleri Testi.
6. Okula Hazırlık ve Öğrenme Testleri: Metropolitan Okul Olgunluğu Testi, Okula Hazırlık Testi (OKHT), Özel Öğrenme Güçlüğü Tanıma ve Klinik Değerlendirme Bataryası (ÖÖG), Öğrenme Güçlüğü Belirti Tarama Ölçeği (MOYA).
7. Zeka Testleri: WİSC-4 Zeka Testi, Cattell Zeka Testi, Porteus Labirentleri Zeka Planlama Testi, Kent EGY Zeka Test.
8. Sosyal Beceri Testleri: Sosyal Beceri ve Zihin Kuramı Değerlendirme Testi.
9. Yarı Yapılandırılmış Psikolojik Testler: Louısa Duss Psikanalitik Hikayeler Testi, Beier Cümle Tamamlama Testi, Goodenough- Harris Bir Adam Çiz Testi, Aile Çizimi Testi, Çocuklarda Tematik Algı Testi (CAT).”
